|
Batı Trakya’da oynanan halk oyunlarından örnekler...
BAHÇELERDE BÖRÜLCE
Batı Trakya’nın İskeçe (Ksanthi) sehrinde ve aynı zamanda ova ve yaka köylerinde kızların
kendi söyledikleri türkünün ritmine veya seyirciler tarafından verilen darbuka ile alkıs ritmine
uyarak sergiledikleri bir karsılama oyunudur.
Oyunun dizilis sekli:
Bu oyunda kızlar karsılıklı iki serit halinde uzun ve genis bir koridor olustururlar.
Oyunun hareket analizi (adımlaması):
Koridoru olusturan her iki serit yüz yüze gelecek sekilde bes adım öne ve bes adım (bakıs
yönü degismeden) geriye dogru gider. Belirli bir tekrardan sonra komut (bakıs yönü degismeden)
geriye dogru gider. Belirli bir tekrardan sonra komut ile kendi eksenlerinde sagdan ve soldan
dönüs yaparlar, ardından bes adım geri, bes adım öne giderek yani bir önceki adımlama seklini
türkünün bitimine kadar tekrar ederler. (dönüsler 360 derece olmalı)
Figürün analizi:
Bu oyunun figürüne girmeden önce kızlar ayaklarını bitisik vaziyete getirir ve türkünün
baslaması ile sag ayak sol ayagın bilek hizasına gelecek sekilde kaldırılır, sag ayagın pençesi
üzerine bas 1. adım, ardından sol ayagı sag ayagın bilek hizasına gelecek sekilde kaldırılır, sol
ayagın pençesi üzerinde bas 2. adım sag ayak sol ayagın bilek hizasına gelecek sekilde kaldırılır,
sag ayagın pençesi üzerine bas 3. adım, ardından sol ayagı sag ayagın bilek hizasına gelecek
sekilde kaldırılır, sol ayagın pençesi üzerine bas 4. adım, çift es geç 5. adım.
İkinci asmasında ise sol kaldır sol bas 1 sag kaldır sag bas 2 sol kaldır sol bas 3 sag bas 4
çift ayak es geç 5. Yani sag 2,3,4* 5 sol 2,3,4* 5 sag 2,3,4* 5 ..... gibi devam eder.
Kollar durusu ile hareketi ise; kollar dirsekten bükük yere paralel, bilekler ise avuç içleri bir
birine bakacak ve parmak uçlarını rahatça çatlatabilecek sekilde durur. Kollar adımlama esnasında ise
sag ayak hareket edince sola, sol ayak hareket edince saga dogru sallanır, es geçiste ise bulundugu
yönde bir yaylanma olur ve aynı zamanda parmak uçları ile ritim tutulur.
Dönüsler ise sag taraftan iken sol ayak ile girilir, sol taraftan iken sag ayakla girilir. Yani sag
taraftan ise sol, sag, sol, sag, es geç, sol taraftan ise sag, sol, sag, sol, es geç seklinde olur.
TÜRKÜSÜ
Bahçelerde Börülce
Bahçelerde börülce oynar gelin görümce
Oynasınlar bakalım bir araya gelince
Bahçelerde börülce oynar gelin görümce
Oynasınlar bakalım bir araya gelince
Sıptaralelli yar elli yar aman
Sıptaralelli yar elli yar aman
Bahçelerde erelti oynarlar iki elti
Oynasınlar bakalım bir araya gelince
Bahçelerde erelti oynarlar iki elti
Oynasınlar bakalım bir araya gelince
Sıptaralelli yar elli yar aman
Sıptaralelli yar elli yar aman
ZUGUS OYUNU
Bu oyun İskeçe’nin ova köylerinde erkeklerin davul ve zurna esliginde oynadıgı eski bir
oyun.
Oyunun dizilis sekli:
Bu oyun, ikiserli gruplar halinde sergilendigi için, erkekler genislemesine düz bir serit
olustururlar. Aralarındaki mesafe ise grubu olusturan kisiler arası 2.5 adım, seridi olusturan gruplar
arası mesafe ise 4 adımdır.
Oyunun hareket analizi:
Bu oyunda sag taraftaki oyuncu sola dogru 1 adım hareket eder, sol taraftaki oyuncu saga
dogru 1 adım hareket eder, ardından sag taraftaki saga, sol taraftaki sola 3 adım atar ve sag
taraftaki sola sol taraftaki saga 1’er genis adım atarlar. Ardından sag taraftaki soldan sol taraftaki
sagdan dönüs yapar ve sag taraftaki sola, sol taraftaki saga 3 adım atar ve sag taraftaki saga, sol
taraftaki sola 1’er genis adım atarlar. Oyun alanındaki tüm gruplar, müzik bitimine kadar bu
hareketleri tekrarlar.
Figür analizi.
Bu oyunda sol taraftaki oyuncu sag taraftaki oyuncunun yaptıgı hareketlerin aynısını diger
ayakla uygular (sag ayak yerine sol ayak ve tam tersi). Sag oyuncu sol ayagını sola dogru genis
açıp, kısa bir adım atar ve aynı zamanda kollar da yanlara dogru kanat açarmıs gibi açılır, sol ayak
basınca bir çömelme gösterilir 1’ci adım, ardından sag ayak sol ayagın diz hizasına gelecek sekilde
yapıstırılır, aynı zamanda sol kol dirsekten bükük göbek kısmına sag kol aynı vaziyette sırta sarılır
2’ci adım sag ayak eski yerine döner kollar aynı vaziyette yer degistirir 3’cü adım, sol ayak sag
ayagın biraz önüne basar ve kollar yer degisir 4’cü adım, sag ayak sol ayagın hizasına gelir kollar
yer degisir 5’ci adım, çift ayak üzerinde bir çömelme gösterilir 6’cı adım, ardında sol ayak dizden
bükük sol yana dogru genis bir adım atar kollar yukarı U seklinde kaldırılır 7’ci adım, sag ayak
sol ayagın diz hizasına gelecek sekilde yapıstırılır kollar aynı pozisyonda 8’ci adım, ardından sola
dogru 180 derece dönüs yapılır ve aynı figür ayak rolleri degistirilerek tekrarlanır.
Derleyen: Tülin Hacıhalil
|