Batı Trakya’da Çocuk Oyunlarından Örnekler...
Oyunlara Ebe Seçme Tekerlemeleri:
1- Çocuklar oynanacak oyundaki sayılara göre toplanır. Halka seklini alırlar. Kim sona kalırsa
ebe olacak denir.
Herkes ellerini arkalarına vurarak bir agızdan “Kum-pa-nis-ti-ris” der. Ellerini öne uzatırlar.
Kimin eli digerlerine göre asagı veya yukarı bakıyorsa grup içinde tek kalan çıkar. Yada ilk
seçmede tek olan ebe olur. Birden çok kisinin elleri aynı olursa tek kisi olana dek devam edilir.
Elin içinin asagıya yada yukarıya bakması gereklidir.
2- Çocuklar yine oynanacak olan oyuna göre toplanırlar.
İçlerinden biri su tekerlemeyi söyler. Eliyle de gruptakileri sırasıyla isaret eder.
“Çık-çı-ka-lım-ça-yı-ra-yem-ve-re-lim-ör-de-ge-ör-dek-ye-mi-ye-me-den-ci-yak-mi-yak-de-me-den
hık-tım-mık-tım-çı-kar-dım.” En son parmak kimde kalırsa o çıkar. En son kisi kalana dek sayılır.
3- Çocuklar yine oynanacak oyuna göre toplanır, yuvarlak olustururlar.
İçlerinden biri su tekerlemeyi söyler ve parmagı ile de birilerini isaret eder.
“Dol-ma-ka-lem-mü-rek-kep-ba-na bir-i-sim-ge-rek (Parmak kimde kaldıysa oradakilerin birinin
ismini söyler,ebe devam eder) (Örnek: Ayse)
O-nu-se-vi-yor-mu-sun-(Parmak kimde kaldıysa o “evet”der. Ebe devam eder)Öy-le-i-se-ba-nabir-
par-ma-gı-nı-çıt-lat.
Parmak kimde kaldıysa parmaklarından birini tutar ve çıtlatmaya çalısır. Eger tuttugu parmak
çıtlarsa ebe seçilmez dısarı çıkmıs olur. Çıtlamazsa ebe olur. Yada herkes çıtlatır çıkarsa isaret
gelmeyen kisi ebe olur. Yani tekerleme de sona kadar tekrarlanmıs olur.
AÇIL AÇIL KİLİTÇİM OYUNU
İki kisi oynar.
Avuç sıkılır yumruk yapılır.
1. oyuncu isaret parmagını sıkılmıs olan yumrugun parmak arasına sokar.
Oyuncu 1. “Açıl kilitcim açıl” der.
Oyuncu 2: (Yumrugunu açmaz)
O – 1: Bunun kilidi nerde? Diye sorar bu sırada birinci oyuncunun isaret parmagı yumrugun
içinde her iki oyuncunun eli de asagı yukarı sallanır.
O - 2: Kediler kaptı.
O – 1 : Kediler ne oldu?
O – 2: Agaca tırmandı.
O – 1: Agaç ne oldu?
O – 2: Balta kesti.
O – 1: Balta ne oldu?
O – 2: Suya düstü.
O – 1: Suya ne oldu?
O- 2: Mandalar içti
O-1: Mandalar ne oldu?
O- 2: Kasaplar kesti
O- 1: Kasaplar ne oldu?
O –2: Ormana kaçtı.
O- 1: Ormana ne oldu?
O –2: Yandı bitti kül oldu denir ve yumruk açılır. Gıdı gıdı, keçi sakalı diye birinci
oyuncunun boynunu (gıdısını )gıdıklar. Yer degistirilip devam edilir.
GÖKDE (GOKTE)
5-6 metre aralıklı bir çizgi çizilir. Ebe seçilir, seçilen ebe çizginin oldugu yere bos bir teneke
koyar. Herkeste esit sayıda düz dere tası yada mermer parçası olur. Ebe tenekeye yakın durur.
Oyuncular sıra ile çizgiyi geçmeyecek sekilde tenekeye vurmak amacıyla taslarını birer birer
atarlar. Teneke devrildiginde herkes kaç tası oldugunu bilir. (Tenekenin yanında) (Oyuncular bu
arada yeni biri tas atarken kendi attıkları tasların yerlerini gözlerler. Herkes kendi tasını bilir.)
Teneke devrilir devrilmez herkes kosarak taslarını almaya çalısır. Ebe tenekeyi diktigi anda
tas toplayanlardan birini yakalarsa ebe yapar. Tasını alıp herkes kaçar ve ebe kimseyi tutamazsa
“Ebeyi çürüttük” diye bagrısılır. (Ebeyi çürütmek ebe olan kisinin ebelikten kurtulamaması)
SAKLAMBAÇ
Oyuna katılacaklar toplanır, ebe seçmek için sayısılır. Oyun basladıktan sonra katılmak
isteyenler ise oyun bitince diger oyuna ebe olarak girer. Sayma sonunda, ebe olanın gözünü kolu
ile kapatacagı ve herkes saklanana kadar hiç bakmadan belirlenen 20-30-50 gibi sayılara dek
sayması kuralı hep birlikte konulur. Oyuncuların ve ebenin tükürecekleri yer belirlenir. Bu gözün
kapatıldıgı yerin oldugu yerde olur.
Ebe sayı sayarken oyuncular kaçarak saklanır, gizlenirler. Ebe saymayı bitirince söyle bagırır:
Ebe Oyuncular
Oldu mu? Oldu
Kazanlar doldu mu? Doldu
Kara kuslar Öttü mü? Öttü
Ve ebe gizlenenleri aramaya baslar. Kimi görürse ismini bagırır ve tükürme yerine kosar. Ebe
veya söylenen kisiden kim önce giderse ebe tükürürse digeri ebe olur. Ebeden önce kosup ismi
söylenmeden tükürenler ise bu oyunda galip olur ve ebe olmazlar. Ebe hiç kimseden önce
tükürmezse yine kendi ebe olur.
ELLEM BELLEM
3-4 çocuk yere yada masaya oturur. Avuç içleri yere gelecek sekilde masaya konur ve bir
kisi karsıya geçer. Her defasında baska çocuktan baslamak üzere hep bir agızdan su tekerleme
söylenir. (Tek çocukla da oynanır)
Ebe parmagıyla basladıgı kisinin parmaklarına tek tek dokunarak devam eder.
El-lem-bel-lem-cim-cim-ko-lem-ho-roz-öt-tü-bül-bül-tep-ti-cı–fı-dın-kı-zı-ne-re-ye-git-ti-ku-lü-beye-
git-ti-ne-za-man-ge-le-cek-ya-zın-ge-le-cek-kı-sın-ge-le-cek-yaz-o-la-sı-kıs-o-la-sı-çek-su-nu-hay-ramsavk-
vur-sun-bay-rak denir ve en son vurulan parmak katlanır, yine devam edilir. Bütün parmakları
katlanan oyundan çıkar. En son katlanmadık parmagı kalan birinci olur.
Derleyen: İlknur Halil
Söhret Ahmet
|